| |
|
|
|
 |
 |
|
 |
| |
| Siyasi Tahliller |
|
|
|
Soru: Mısır piyasası fiyatlarda önemli bir artışa tanık oluyor. Merkez Bankası, Mısır Lirası’nı devalüe etti. Ardından Mısır hükümeti, tüm partilerle ulusal bir diyalog kurma niyetinde olduğunu açıkladı ve üç bin mahkûmu serbest bıraktı. Mısır’daki bu ekonomik krizin gerçekliği ve nedenleri nelerdir?
|
|
H.03 Şevval 1443
|
| 04.05.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: 7 Nisan 2022’de Suudi Arabistan’da, Cumhurbaşkanı Hadi’nin yerine Yemen Başkanlık Konseyi kuruldu. Hadi, tüm yetkilerini bu konseye devretti. Öncesinde 2 Nisan 2022’de Yemen’de savaşan tarafların, iki aylık ateşkes üzerinde anlaştığı açıklandı...
|
|
H.19 Ramazan 1443
|
| 21.04.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: Tanzanya, Afrika’nın siyasi olarak en istikrarlı ülkelerinden biri ve Güney Afrika Kalkınma Topluluğu’nda (SADC) rol oynamakta. Eski sömürgecisi Britanya ile sarsılmaz ilişkilere sahip. Ama Amerika ve Çin’in Tanzanya’daki hareketliliği de göze çarpıyor. Amerika ve Çin’in bu ülkedeki etkisinin limiti nedir? Tanzanya’da uluslararası bir çatışma yaşanıyor mu? SADC grubu neden kuruldu?
|
|
H.01 Ramazan 1443
|
| 03.05.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Tüm göstergeler, Ukrayna’daki mevcut krizin aslında Rusya-Ukrayna uyuşmazlığından ziyade Rusya-Batı krizi olduğunu gösteriyor. Bazıları bunu, 1939’da Nazi Almanya’sının, İkinci Dünya Savaşı patlak verene kadar parça parça Çekoslovakya’yı, daha sonra da Polonya’yı işgal etmesine benzetiyor. Rusya’nın 24 Şubat 2022’de başlayan ve halen devam eden Ukrayna saldırısı, bir dünya savaşına yol açabilir mi? Askeri müdahalede bulunmayarak Amerika ve Avrupa’nın yaptırım tepkisi, Rusya’nın Ukrayna saldırısıyla uyumlu mu? Yoksa Rusya, adım adım Ukrayna bataklığına mı çekiliyor? Eğer öyleyse, amaç ne? Teşekkür ederim.
|
|
H.01 Şaban 1443
|
| 04.03.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Rusya, Kazakistan cumhurbaşkanı Kasım Cömert Tokayev’in protestoları bastırmak için yardım istemesi üzerine Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü adına Kazakistan’a müdahale etti. Kazakistan’da sıvılaştırılmış petrol gazı (LPG) fiyatlarının iki katına çıkmasının ardından protestolar patlak verdi. Daha sonra bir anda ülkenin tüm bölgelerine yayıldı... Rusya, başta Amerika olmak üzere yabancı güçleri ülkenin içişlerine karışmakla ve protestoları kışkırtmakla suçladı. Ulusal Güvenlik Komitesi Başkanının da darbe girişiminde bulunmakla suçlandığı bildirildi. Peki, bu protestoların arka planı nedir? Rusya, Kolektif Güvenlik Antlaşması Örgütü adı altında jet hızıyla neden müdahale etti? ABD’nin bu konudaki tutumu nedir?
|
|
H.12 Cumade’s Sânî 1443
|
| 15.01.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
24 Ocak 2022’de Burkina Faso’da ordu, yönetime el koyduğunu, Cumhurbaşkanı Roch Kabore’nin devrildiğini, anayasanın askıya alındığını, hükümet ve parlamentonun feshedildiğini ve sınırların ikinci bir emre kadar kapatıldığını duyurdu. “Kurtuluş ve Restorasyon için Yurtsever Hareket (MPSR)” adını veren bir grup adına Yüzbaşı Kader Ouedraogo, Yarbay Paul Henri Sandaugo Damiba tarafından imzalanan darbe bildirisini devlet televizyonunda okudu. Açıklamada, “makul bir zaman içerisinde anayasal düzene dönecekleri vaadinde bulundu.” Ancak süre belirtmedi. Bu darbenin arkasında kim var? Ülkedeki uluslararası çatışmayla bir ilgilisi var mı?
|
|
H.27 Cumade’s Sânî 1443
|
| 30.01.2022 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
20 Aralık 2021’de El Cezire sitesinin bildirdiğine göre, Ukrayna ordusu ve Rusya yanlısı ayrılıkçıların karşılıklı ateşi sonucu her iki taraftan ölenler oldu… Bu gelişmeler, Ukrayna Ulusal Güvenlik ve Savunma Konseyi Sekreteri Aleksey Danilov’un açıklamasından bir gün sonra geldi. Danilov, olası bir Rus işgali beklentisiyle ülkesinin, tarihte ilk kez tüm ajansların ve ordu kurumlarının katılımıyla ayrıntılı bir eylem planı hazırladığını belirtti. Ukrayna, Rusya’nın Ukrayna sınırı yakınında 100 bin asker konuşlandırdığını ve önümüzdeki Ocak ayında Ukrayna’ya girme hazırlığı yaptığını iddia etti… Rusya ise, Ukrayna’yı işgal planını yalanladı... (20.12.2021 El Cezire) Bu krizin gerçekliği, boyutları ve motivasyonu nedir? Bu gerilimden özellikle de Rusya-Amerika geriliminden ne bekleniyor?
|
|
H.18 Cumade’l Ûlâ 1443
|
| 22.12.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Son zamanlarda Cezayir ile Fas arasındaki ilişkilerde gerilim arttı. Cezayir, Fas’ı ormanları yakmakla ve ayrılıkçı hareketleri desteklemekle suçladı. Bu yüzden diplomatik ilişkileri kesti, Cezayir-Fas sınırını kapattı. Fas üzerinden İspanya’ya giden doğalgaz sözleşmesinin yenilenmeyeceğini duyurdu ve Fas’ı üç Cezayirliyi öldürmekle suçladı. “İngiltere” güdümlü olmalarına rağmen iki ülke arasında artan bu gerilimin sebepleri nelerdir? Tırmanan bu gerilimden ne bekleniyor? Savaş çıkabilir mi yoksa gerilim azalır mı? Teşekkür ederim.
|
|
H.14 Cumade’l Ûlâ 1443
|
| 18.12.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
TL, kısa sürede en düşük seviyesine geriledi. İki aydan kısa bir sürede yüzde 30’dan fazla, bu yılın başından itibaren de yüzde 45’den fazla değer kaybetti. Enflasyon yaklaşık yüzde 21’e ulaştı. Fiyatlar önemli ölçüde arttı. TL, 2013’ten beri sürekli bir düşüşte. Bunun nedenleri nelerdir? Bu krizle nasıl başa çıkılır ve TL’nin değer kaybı nasıl önlenir? Krizin 2023 seçimlerine etkileri nelerdir?
|
|
H.07 Cumade’l Ûlâ 1443
|
| 11.12.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: BM Güvenlik Konseyi Cuma günü Etiyopya’nın Tigray bölgesinde ateşkes anlaşmasına varamadı... (20.11.2021 France 24, AFP) Etiyopya ordusu, yaklaşık bir yıl önce Tigray Halk Kurtuluş Cephesi’ni kökünü kazıyarak tüm bölgenin kontrolünü ele geçirmişti. Güçlü bir şekilde dönüş yapan Tigray Halk Kurtuluş Cephesi, bölgenin kontrolünü ele geçirmiş, bölge dışına taşarak başkent Addis Ababa’yı ele geçirmekle tehdit etmişti. Peki, bu olaylar yerel mi ve bir iç ulusal çatışmanın sonucu mu? Yoksa uluslararası çatışmadan mı kaynaklanıyor?
|
|
H.16 Rabiu’s Sânî 1443
|
| 21.11.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: Sudan halkı, 25 Ekim 2021 günü ordunun darbe haberiyle uyandı. Askerler, bazı bakanların yanı sıra koalisyon hükümeti ortağı partilerin liderlerini ve Başbakan Hamduk’u gözaltına aldı... El Burhan, devlet televizyonda yaptığı konuşmada, olağanüstü hal ilan edildiğini, egemenlik konseyi ve geçici hükümetin feshedildiğini ayrıca eyalet valilerinin ve bakan yardımcılarının görevden alındığını duyurdu. Genel müdürlerden bakanlıkların görevlerini üstlenmelerini istedi… Konuşmasında da belirtildiği gibi El Burhan, Anayasal Bildiri Anlaşması’nın sadece bazı kritik maddelerinin askıya alındığını, devrimi iptal etmek değil, gidişatını düzeltmek istediğini bildirdi! Sanki iktidardaki sivil bileşen hiçbir şeyden haberdar değilmiş her şey beklenmedik bir şekilde gerçekleşti. Bu nasıl olur? Sudan’da uzun yıllar hengâme devam mı edecek? İnsanlar, yıllarca sefalet ve bedbahtlık mı yaşayacaklar? Teşekkür ederim.
|
|
H.18 Rabiu’l Evvel 1443
|
| 25.10.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: 14 Ekim 20021’de Amerika, 30 ülkenin katılımıyla siber suçlarla mücadele için uluslararası sanal bir konferans düzenledi. Gerek Rusya gerekse Çin konferansa davet edilmedi. 4 Ekim 2021 Pazartesi akşamı Facebook çöktü. Dünyada yüz milyonlarca insan, beklenmedik bir şekilde Facebook, Instagram ve WhatsApp’a 6 saatlik bir erişim sorunu yaşadı. Ertesi gün Facebook eski çalışanı ABD Senatosu’nda bir oturuma katıldı... Bu meselenin arka planı nedir? Teknik bir hata mı yoksa planlı bir saldırı mı? Planlı bir saldırıysa, hakikati nedir? Teknoloji şirketlerinin seçimlerde Trump’a karşı Biden’ı desteklemesi ile bu erişim sorunu arasında bir bağlantı var mı?
|
|
H.17 Rabiu’l Evvel 1443
|
| 24.10.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: 29 Eylül 2021 Çarşamba günü Erdoğan ile Putin, Rusya’nın Soçi kentinde bir araya geldi. Erdoğan’a ziyaretinde Milli İstihbarat Teşkilatı (MİT) Başkanı Hakan Fidan, İletişim Başkanı Fahrettin Altun ve Cumhurbaşkanlığı Sözcüsü İbrahim Kalın eşlik etti. Ziyarette hiçbir bakan yer almadı! “Üç saat süren görüşmenin kapalı kapılar ardında gerçekleşmesi ve benzer ziyaretlerde Kremlin’in izlediği protokollerin aksine görüşme sonunda iki liderin ortak basın toplantısı düzenlememesi dikkat çekti. Bununla birlikte ne Erdoğan ne de Putin, görüşmede yeni anlaşmalara varıldığına dair nihai bir açıklama veya bildiri yayımlamadı...” [30.09.2021 Şarku’l Avsat] Bu ziyaretin sebebi nedir? Ve amaçları nelerdir?
|
|
H.29 Safer 1443
|
| 06.10.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
ABD-İngiltere-Avustralya güvenlik paktının boyutları ve amacı nedir? Pakt, Çin’e karşı mı? Yoksa Tunus’taki İngiliz etkisini yok ettikten, Gine’de uşakları, Amerikan ajanlarına darbe yaptıktan ve Amerika’dan bağımsız bir Avrupa gücü kurma çabalarından sonra Fransa’ya atılmış bir İngiliz-Amerikan tokadı mı?
|
|
H.18 Safer 1443
|
| 25.09.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
El Cezire’nin 30 Temmuz 2021’de bildirdiğine göre, danışmanlık görevinin ardından İçişleri Bakanlığına getirilen Rıza Garsillavi, Cumhurbaşkanı Kais’in huzurunda yemin etti. Tunus Cumhurbaşkanı Kais Said, askeri ve güvenlik liderleriyle gerçekleştirdiği olağanüstü toplantının ardından, 25 Temmuz 2021 Pazar akşamı devlet televizyonundan yaptığı konuşmada, meclisin yetkilerini dondurduğunu, anayasasının 80. maddesine dayanarak, Başbakan Hişam El Meşişi’yi görevden aldığını, milletvekillerinin dokunulmazlığını kaldırdığını, Savunma ve Adalet bakanlarını görevden azlettiğini ve atadığı bir başbakanın yardımıyla yürütme gücünü üstleneceğini duyurdu… Peki, Tunus Cumhurbaşkanı niye böylesi bir adım attı? Uluslararası tepkiler nelerdir? Bu, uluslararası çatışmanın güçlü bir şekilde Tunus’a uzandığı anlamına gelir mi?
|
|
H.22 Zilhicce 1442
|
| 01.08.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
ABD Başkanı 8 Temmuz 2021’de, ABD güçlerinin daha önce belirlenen tarihten geri adım atarak, Afganistan’dan geri çekilmesinin 31 Ağustos’ta tamamlanacağını açıkladı. Ardından 17 Temmuz 2021’de Katar’da, Taliban ile hükümet tarafının 7’şer kişilik iki üst düzey heyetleri arasında temel konuları görüşmek üzere yeni tip müzakereler düzenledikleri duyuruldu. Taliban tarafından yapılan açıklamada, Afganistan’ın yüzde 85’ni ele geçirdikleri belirtildi. Doha anlaşması, siyasal katılım için Taliban ile hükümet arasında müzakereler yürütülmesini öngörüyor. Taliban, yönetimi ele geçirecek mi yoksa yönetime ortak mı olacak? Amerika, gerçekten Afganistan’dan ayrılacak mı yoksa Afganistan’da etkisi devam edecek mi?
|
|
H.09 Zilhicce 1442
|
| 19.07.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
ABD Başkanı Biden ve Rusya Devlet Başkanı Putin arasındaki ilk zirve, 16 Haziran 2021 Çarşamba günü Cenevre’de gerçekleşti. Bu zirvenin anlamı ve amacı ne? İki devlet başkanının Cenevre’deki toplantısı, olumlu sonuçlar doğurdu mu? Başka bir deyişle, ABD-Rusya ilişkileri, yıllar sonra iyileşmeye doğru gidiyor mu? Ki bu yıllar, iki ülke tarihinin en kötü yılları olarak nitelendiriliyor.
|
|
H.09 Zilkade 1442
|
| 20.06.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Çad ordusu, 20 Nisan 2021’de yaptığı açıklamada, Çad Cumhurbaşkanı Idriss Deby’nin ülkenin kuzeyinde isyancılarla çıkan çatışmada yaralandığını ve hayatını kaybettiğini duyurdu. Çad ordusundan yapılan açıklamada, öldürülen Cumhurbaşkanının oğlu Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı Komutanı Mohamed Deby başkanlığında 18 aylık geçici bir askeri konsey kurulduğu, meclis ve hükümetin feshedildiği, akşam sokağa çıkma yasağı ilan edildiği, kara ve hava sınırlarının ikinci bir bildirime kadar kapatıldığı kaydedildi. Açıklamada, tüm muhalif güçlere diyalog çağrısı yapıldı. Çad’da olup bitenlerin gerçeği nedir? Ve işler nereye gidiyor? İsyancı güçlerin bağlantıları nelerdir? Bunun uluslararası çatışmayla bir ilgisi var mı?
|
|
H.13 Ramazan 1442
|
| 25.04.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Ürdün’de “fitne” davası olarak bilinen olaydaki tutukluların savunma komitesi, tutukluların temel haklarını yöneticilerin kabul etmeme ve reddetmeleri durumundan memnuniyetsizliğini dile getirdi. Savunma komitesi, tutukluların görmelerine izin verilmesi ve kendileriyle ilgili yapılan araştırmalardan haberdar edilmelerini istedi. (Londra - Arabi21, 19/04/2021) Ürdün hükümeti, tüm sanıkların, iktidardaki Haşimi Hanedanlığı içinde kriz yaratacak olan Prens Hamza hariç, eski Kraliyet Divanı Başkanı Basim Avdallah da dahil olmak üzere yargıya teslim edileceğini söyledi (Londra Arabi21, 14/04/2021)
Soru: Ürdün’de yaşananlar ve devam eden olaylar ne anlama geliyor? Yaşananlar Kral İkinci Abdullah’a yönelik bir darbe girişimi midir? Zanlıların başında prens Hamza’nın olmasından dolayı iktidar ailesi içinde olan bir iç tartışmanın sonucu mudur yoksa Ürdün Dışişleri Bakanı’nın açıkladığı gibi olayın dış bağlantıları mı vardır? Bu olayın gerçeği nedir?
|
|
H. 07 Ramazan 1442
|
| 19.04.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Libya’da Ulusal Birlik Hükümeti kuruldu. Çatışmanın tarafları uzlaşmış gibi görünüyor. Bu uzlaşı gerçek mi, değil mi? On yıldır süren ve tarafların birbirini ortadan kaldırmaya çalıştığı silahlı çatışmadan sonra bu nasıl gerçekleşti? Amerika, İngiltere, Avrupa ülkeleri, Türkiye ve Libya krizine müdahil olan diğer ülkelerin bu uzlaşıya karşı gerçek pozisyonları nedir?
|
|
H.25 Şaban 1442
|
| 07.04.2021 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
 |
|
|
|
|
