| |
|
|
|
 |
 |
|
 |
| |
| Siyasi Tahliller |
|
|
|
Soru:
14 Ağustos 2024 Çarşamba günü Sudan’da yaklaşık 16 aydır süren savaşı durdurmak için ABD, İsviçre, Suudi Arabistan, Mısır, Birleşik Arap Emirlikleri, Afrika Birliği ve Birleşmiş Milletler gibi uluslararası ortakların arabuluculuğunda Cenevre görüşmelerinin açılış oturumu gerçekleştirildi. Görüşmelere Sudan ordusu katılmadı... Amerika’nın, Cidde yerine Cenevre’de bir konferans düzenlenmesi çağrısında bulunmasının ve katılımcı sayısını artırmasının nedeni ne? Ve görüşmelere ordu neden katılmadı? Ateşkes sağlamak gibi bir niyet olmayan Amerika’nın, Cenevre görüşmeleri çağrısı sadece bir zaman kaybı mı? Yoksa bunun hâlâ direnen İngiliz güçleriyle bir ilgisi var mı? El Faşir’de tekrarlanan bu çatışmanın nedeni ne? Ve El Faşir her iki taraf için de neden önemli? Teşekkür ederim.
|
|
H.15 Safer 1446
|
| 20.08.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
5 Ağustos 2024 tarihinde Bangladeş Başbakanı’nın, geçen ayın başından bu yana kamu sektöründeki kota sistemine karşı düzenlenen protestoların ardından istifa edip ülkeden kaçtığı açıklandı. İktidar partisi destekçilerinin protestocularla çatışması nedeniyle geçen ayın ortasından itibaren protestolar kana bulandı. Ordu yönetime el koyduğunu açıkladı ve ülkenin cumhurbaşkanı da parlamentonun feshedildiğini ve geçici bir hükümet atandığını duyurdu. Bu protestolar planlı mıydı? Ordu, bir anlaşma çerçevesinde mi müdahale etti? Konunun ülkedeki uluslararası çatışmayla bir bağlantısı var mı?
|
|
H.11 Safer 1446
|
| 16.08.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Burkina Faso, Nijer ve Mali’yi yöneten cunta liderleri, 6 Temmuz 2024 Cumartesi günü Nijer’in başkenti Niamey’de düzenledikleri zirvede bir konfederasyon anlaşması imzaladıklarını duyurdular. Bu duyurunun arkasında uluslararası bir güç var mı? Eğer varsa, sadakat gösterdikleri ülke kim? Yoksa bu konfederasyon öznel bir davranış mı? Teşekkür ederim.
|
|
H.18 Muharrem 1446
|
| 24.07.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru: 16 Haziran 2024 tarihli El Hurra sitesine göre “Son günlerde Suudi Arabistan ve Amerika arasında 1974 tarihinde imzalanan ve petrol satışlarının ABD doları üzerinden fiyatlandırılmasını öngören anlaşmanın varlığından bahseden haberler medya sitelerinde genişçe yer aldı. Bu haberlere göre, 50 yıllık anlaşma artık sona erdi… Ancak Leader Insight sitesi pazartesi günü bu haberleri yalanladı ve “böyle bir anlaşmanın olmadığını” vurguladı.” Dolayısıyla eğer varsa, bu anlaşmanın gerçekliğini ve doların hegemonyasını sürdürmede petrolün oynadığı rolün netliğe kavuşturulmasını rica ediyorum… Sonra BRICS bloğu, doların gelecekteki hegemonyasını etkiler mi?
|
|
H.01 Muharrem 1446
|
| 07.07.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Yahudi varlığının, ABD ve Batı’nın ahlaksız desteğiyle Gazze halkına karşı yürüttüğü soykırım savaşı beş ayı aşkın bir süredir devam ederken, 100.000’den fazla insan şehit olurken ve yaralanırken, çoğu binalar yıkılırken, Gazze savaşı sonrası çözüm projeleri ve başta Amerika olmak üzere sömürgeci ülkelerin planlarına göre işlerin siyasi olarak nasıl sonuçlanacağı konusunda çokça konuşulmaya başlandı. Peki bu plan ve çözümlerden ne bekleniyor? Batı Şeria’nın aynı kalması, Gazze’nin de askeri olarak işgal edilmesi mi bekleniyor? Yoksa Batı Şeria ve Gazze’de askerden arındırılmış bir devlet mi kurulacak? Ya da Batı Şeria aynı kalıp Gazze, uluslararası ve Arap yönetimi altına mı girecek ya da Batı Şeria gibi Gazze de kendi kendini mi yönetecek? Peki doğru çözüm nedir? Teşekkür ederim.
|
|
H.12 Ramazan 1445
|
| 22.03.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Üst düzey bir parti yetkilisi, siyasi ve ekonomik istikrarsızlığın altını çizerek, Pakistan’ın en büyük iki partisi olan Pakistan Müslüman Ligi-Navaz (PML-N) ile Pakistan Halk Partisi’nin (PPP) sonuçsuz kalan seçimlerin ardından bir azınlık koalisyon hükümeti kurulması konusundaki görüş ayrılıklarını gidermeye çalışmak üzere Pazartesi günü bir araya geleceğini söyledi… Pazartesi günkü görüşmeler, koalisyon hükümeti kurulması görüşmelerinin beşinci turu olacak… (19.02.2024 Reuters) Pakistan seçimleri, ertelendikten sonra 8 Şubat 2024’te yapıldı... Pazartesi günü gerçekleşen söz konusu görüşmeler, Pakistan Adalet Hareketi (PTI) yanlılarının iktidardan dışlanması anlamına mı geliyor? Seçimlere hile karıştığı ve seçim sonuçlarıyla oynandığı suçlamaları gerçek mi? Pakistan’daki seçimlerin ardından işler nereye doğru gidiyor?
|
|
H.10 Şaban 1445
|
| 20.02.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Pakistan Genelkurmay Başkanı Asım Münir, resmi ziyaret kapsamında gittiği ABD’deki de bir düşünce kuruluşunda yaptığı açıklamada, “Pakistan’ın, uzun vadeli çok yönlü ortaklık yoluyla ABD ile ikili ilişkileri geliştirmek istediğini ifade etti. Münir, “ABD’de siyasi ve askeri yetkililerle yaptığı görüşmelerin çok olumlu geçtiğini” sözlerine ekledi. (20.12.2023 Pakistan silahlı kuvvetleri X sayfası) 11 Aralık 2023 tarihinde Pakistan Silahlı Kuvvetlerinin medya kanadı olan Hizmetler-Arası Halkla İlişkiler Birimi’nden (ISPR) yapılan açıklamada, “Genelkurmay Başkanının ilk resmi ziyaret kapsamında dün ABD’ye gittiğini duyurdu”… Pakistan’ın ABD ile çok yönlü ortaklığı geliştirmesi ve Genelkurmay Başkanının ABD’de siyasi ve askeri yetkililerle yaptığı görüşmelerin çok olumlu geçtiğini belirtmesi ne anlama geliyor? Bu, özellikle Hindistan ve Keşmir meselesinde, Afganistan konusunda ve ayrıca Yahudi saldırganlığı karşısında Filistin halkına verilen desteği engellemek ve iki devletli çözüm adı altında Yahudi varlığını tanımak için Amerikalı sömürgecilerle daha fazla ittifak yapmak anlamına mı geliyor? Teşekkür ederim.
|
|
H.21 Cumâde’s Sânî 1445
|
| 03.01.2024 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
2023 Ekim ve Kasım aylarında Sudan ordusu ile Hızlı Destek Güçleri arasındaki çatışmanın belirli bölgelere yoğunlaştığı görüldü. Ordu, Hartum’a, Hızlı Destek Güçleri de Darfur’a odaklanıyor. Diğer bölgelerde yaşanan çatışmalar ise, bu iki bölgeyle ilintili tali çatışmalardır. Sudan ordusu, Hartum’daki baskısını artırınca, Hızlı Destek Güçleri, 15 Aralık 2023 tarihinde El Cezire eyaletinin başkenti Vad Medeni kentine saldırı düzenledi. Yoğunlaşan bu çatışmalar, Sudan’da yeni bir bölünmenin habercisi mi? Güney Sudan ayrıldığı gibi Hızlı Destek Güçleri de Darfur’u mu ayıracak? Teşekkür ederim.
|
|
H.06 Cumâ’s Sânî 1445
|
| 19.12.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
30 Eylül 2023 tarihi itibariyle 120 bin Ermeni nüfusunun yaşadığı Dağlık Karabağ bölgesinden 100 binden fazla Ermeni göç etti. Ermeniler, Azerbaycan’ın bölgeyi geri almak ve bölgeyi silahlarını bırakan, teslim olduklarını açıklayan ayrılıkçı Ermeni güçlerden temizlemek amacıyla 19 Eylül 2023’te gerçekleştirdiği askeri operasyonun ardından bölgeden ayrılarak Ermenistan’a sığındılar. Ermenilerin güvenliğini sağlamakla yükümlü olan Rus barış gücü müdahale etmedi. Ermenistan, Azerbaycan ile ayrılıkçı güçler arasında yaşanan çatışma ve barış görüşmelerine mesafeli durdu. Peki neler yaşandı? Ermenistan neden mesafeli davrandı? Rus kuvvetleri neden müdahale etmedi? Amerika ve Avrupa’nın, özellikle de Amerika ile birlikte Minsk Grubu üyesi olan Fransa’nın konumu nedir?
|
|
H.19 Rabiu’l Evvel 1445
|
| 05.10.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
BBC News Arabic sitesinin 21 Eylül 2023’te bildirdiğine göre, “Suudi Veliaht Prensi, Çarşamba günü Amerikan Fox News kanalına verdiği röportajda, Krallığın “İsrail” ile normalleşme yolunda “ilerleme kaydettiğini” belirtti. “İsrail” ile ilişkilerde normalleşmeye her geçen gün daha da yaklaştıklarını kaydeden Bin Selman, bu noktaya gelinmesinde Başkan Biden yönetiminin desteğinin olduğunu vurguladı...” Bir Yahudi heyeti ilk kez Suudi Arabistan’a resmi bir ziyaret gerçekleştirdi. “İsrailli yetkililer, Birleşmiş Milletler Eğitim, Bilim ve Kültür Örgütü’nün (UNESCO) Riyad’daki toplantısına katılmak üzere “İsrailli” temsilcilerin Suudi Arabistan’da bulunmasından memnuniyet duyduklarını dile getirerek, bunu iki ülke arasında normalleşme yolunda iyi bir ilk adım olarak değerlendirdiler.” (11.09.2023 France 24) Suudi Arabistan, Arapların ihanet anlaşması trenine binmeye ve Yahudi varlığıyla ilişkiler kurmaya mı hazırlanıyor?
|
|
H.10 Rabiu’l Evvel 1445
|
| 25.09.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
30 Ağustos 2023’te Gabon’da ordudan, cumhuriyet muhafızlarından ve güvenlik güçlerinden bir grup subay, Seçim Komisyonu’nun üçüncü dönem zaferi ile sonuçlanan seçim sonuçlarını açıklamasından hemen sonra iktidara el koyduklarını ve Gabon Devlet Başkanı Ali Bongo’yu ev hapsinde tuttuklarını, seçimlerin iptal edildiğini, devlet kurumlarının feshedildiğini ve sınırların bir sonraki duyuruya kadar kapatıldığını duyurdu. Cumhuriyet Muhafızları Komutanı Nguema’nın ülkenin geçici devlet başkanı olarak atandığı duyuruldu… Bu darbenin sırrı nedir? Bölgedeki uluslararası çatışmayla ilişkisi var mıdır?
|
|
H.20 Safer 1445
|
| 05.09.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
13 Ağustos 2023 Pazar akşamı Nijer’deki cunta yönetimi, “Devrik Cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’u “vatana ihanet” ve “ülkenin iç ve dış güvenliğini tehlikeye atmak” suçlarından yargılanacağını duyurdu. Cunta yönetimi yaptığı açıklamada, Batı Afrika Ülkeleri Ekonomik Topluluğu’nun (ECOWAS) uyguladığı yaptırımları kınadığını yineledi…” (14.08.2023 El Cezire) Nijer’deki Cumhurbaşkanlığı Muhafızları komutanı General Abdurrahmane Tchiani, kendilerine “Vatanı Koruma Ulusal Konseyi” ismini veren bir grup Cumhurbaşkanlığı Muhafız Alayı askerinin cumhurbaşkanı Muhammed Bazum’u devirdiğini ve konutunda alıkonulduğunu duyurduktan iki gün sonra 28 Temmuz 2023 tarihinde ülkesinin resmi televizyonunda yaptığı açıklamada, kendisini ülkenin geçici cumhurbaşkanı olarak atadığını duyurdu. Bu darbe operasyonu, ülkedeki etkili güçler arasındaki çatışmayla ilgili bir içsel mesele midir, yoksa arkasında dış güçler var mı ve operasyon uluslararası çatışmanın bir parçası mıdır? Sonra Bazum’un vatana ihanetle suçlandığı halde tutuklanmayıp dışarıda yetkililerle görüşmesini nasıl anlamalıyız?
|
|
H.28 Muharrem 1445
|
| 15.08.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Rusya, NATO’ya katılım niyetini açıkladığında neden Ukrayna’ya karşı askeri harekatta bulundu da ittifaka fiilen katılan Finlandiya’ya ve ittifaka katılımı an meselesi haline gelen İsveç’e karşı herhangi bir askerî harekâtta bulunmadı?
|
|
H.26 Muharrem 1445
|
| 13.08.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Sorular Cevaplar
Birincisi: 31 Temmuz 2023 tarihinde El Cezire sitesinin bildirdiğine göre, “Polisin olaya izin vermesinin ardından iki kişi, Stockholm’deki İsveç parlamentosu önünde Kur’an-ı Kerim’i yaktı. İslam İşbirliği Teşkilatı, video konferans yoluyla düzenlediği olağanüstü toplantısında İsveç ve Danimarka’daki bu tür saldırıları kınadı... Haziran 2023’ün sonlarında Salwan Momika ve Salwan Necm isimli şahıslar, Stockholm’ün merkezindeki bir caminin önünde düzenledikleri bir gösteride önce Kuran’ın üzerine bastılar, ardından Kuran-ı Kerim’i yaktılar.” Bu eylemler, İslam’a ve Müslümanlara olan içsel nefretlerinden mi kaynaklanıyor yoksa bu iğrenç eylemlerin perde arkasında siyasi incelikler var mı?
İkincisi: 25 Temmuz 2023’te Emarat Al Youm sitesinin aktardığına göre, “Türkiye Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, geçen hafta 3 Körfez ülkesine yaptığı geziyi “çok başarılı ve verimli” olarak nitelendirdi. Erdoğan, Pazartesi akşamı televizyonda yaptığı bir konuşmada, iş dünyasından kalabalık bir heyetle Körfez’e düzenlediği gezinin dış politika alanında “çok önemli bir adım” teşkil ettiğini kaydetti.”
Türkiye Cumhurbaşkanı Erdoğan, 17-19 Temmuz 2023 tarihlerinde beraberinde 200’den fazla iş adamı ve önemli isimlerle birlikte Suudi Arabistan, Katar ve Birleşik Arap Emirlikleri’ne bir ziyaret gerçekleştirdi… Bu ziyaretin amacı nedir? Oysa Körfez ülkeleri, uluslararası siyasi ilişkiler açısından Türkiye’den farklı bir yol izlemektedir. Yoksa bu ziyaretin nedeni, salt ekonomik saikler mi? Çünkü Türk ekonomisi, gözle görülür bir şekilde yüksek enflasyondan mustariptir. Teşekkürü bir borç biliyor, şükranlarımı sunuyorum.
|
|
H.16 Muharrem 1445
|
| 03.08.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Kuzey Atlantik Antlaşması Örgütü (NATO) ülkeleri, 12 Temmuz 2023 tarihinde Rusya sınırında bulunan Baltık cumhuriyetlerinden Litvanya’da bir zirve gerçekleştirdi. Bu zirveden ne çıktı? Ukrayna’nın NATO’ya katılım talebi neden reddedildi? Ukrayna’daki savaşın durumu ne?
|
|
H.30 Zilhicce 1444
|
| 18.07.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
30 Haziran 2023 tarihinde Çin’in CGTN Televizyonuna göre, “Çin Dışişleri Bakanlığı, ABD’yi ikili ilişkiler konusunda sorumsuz açıklamalar yapmakla suçladı. ABD Dışişleri Bakanı Anthony Blinken kısa süre önce verdiği bir röportajda, ABD ve Çin arasında farklılıkların olduğunun sır olmadığını ve ülkesinin, çıkarları için savaşmaya, değerlerini savunmaya ve Çin’in hoşlanmadığı şeyleri söyleyip yapmaya devam edeceğini söyledi. Çin Dışişleri Bakanlığı Blinken’ın açıklamalarından duyduğu rahatsızlığı dile getirdi…” Bilindiği gibi bundan bir hafta önce 23 Haziran 2023 tarihinde El Arabiya televizyonuna göre, Anthony Blinken’ın Pekin ziyaretine dair en önemli beklentilerden biri de Hazine Bakanı Janet Yellen’ın yakın zamanda Çin’e yapacağı ziyarete zemin hazırlamasıdır. Ticaret Bakanı Gina Raimondo ile Biden’ın iklim elçisi John Kerry de Çin’i ziyaret edebilir… Başkan Şi’nin Asya-Pasifik Ekonomik İşbirliği toplantısına katılmak ve Biden ile görüşmek üzere Kasım ayında San Francisco’yu ziyaret etmesi de olasıdır.” Blinken’ın 18-19 Haziran 2023 tarihlerinde Çin’e yaptığı ziyaretin ardından Çin ile ABD arasındaki ilişkilerin sakinleşmesi, tekrar gerginliğe dönüşmemesi beklentiler arasındaydı! Blinken’ın Çin ziyareti verimsiz miydi yoksa sadece bir formaliteden mi ibaretti? Soru biraz uzun olduğu için özür dilerim… Allah mükafatınızı artırsın.
|
|
H.15 Zilhicce 1444
|
| 03.07.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
24 Haziran 2023 tarihinde Rus Wagner grubu lideri, Rus ordusuna karşı isyan başlattığını duyurdu ve Rusya Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı ile görüşme talebinde bulundu. Savunma Bakanı ve Genelkurmay Başkanı’nı sert bir dille eleştiren Wagner lideri, güçlerinin Moskova’ya doğru ilerlemeye başladığını açıkladı. Konuyla ilgili kısa bir konuşma yapan Rusya Devlet Başkanı Putin, isyanı ihanet ve sırttan bıçaklama olarak değerlendirdi. Belarus Devlet Başkanının arabuluculuğunun ardından Wagner lideri, Moskova’ya ilerleyişini durdurdu ve Belarus’a gitmesi konusunda anlaşma sağlandı. Batı, isyanın patlak vermesine ve çabucak durmasına şaşırdı. Bu isyan neden yaşandı? Rusya için ne gibi sonuçları var? Bu isyanın arkasında Batı’nın ya da Amerika’nın bir parmağı var mı? Uzattığım için özür dilerim. Allah sizi hayırla mükafatlandırsın.
|
|
H.13 Zilhicce 1444
|
| 02.07.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
14 Haziran 2023 tarihinde 2. Dünya Savaşı’nın sona ermesinden bu yana ilk kez Alman hükümeti, Almanya’nın çeşitli kurumları arasında bir yılı aşkın bir süredir süren müzakerelerin ardından ilk Ulusal Güvenlik Stratejisini açıkladı. Bu strateji, 1945’te 2. Dünya Savaşı’ndaki yenilgisinden bu yana Almanya’ya uygulanan kısıtlamalara bir son mu veriyor? Bu stratejinin benimsenmesinin ardından Avrupa ve uluslararası politikada Almanya’dan ne bekleniyor?
|
|
H.05 Zilhicce 1444
|
| 23.06.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Kosova’nın kuzeyinde şiddetli gösteriler patlak verdi. Kosovalı Sırplar, polise ve bölgedeki NATO güçlerine karşı gösteriler düzenlediler. Sırbistan, Sırp azınlığı savunmak için bölgeye müdahale olasılığına karşı güçlerini alarma geçirdi. El Cezire’nin aktardığına göre “National Interest” sitesinde yayınlanan bir raporda, bir sonraki Avrupa savaşının Kosova’da başlayabileceği konusunda uyarıda bulunuldu. Raporda, “Kosova’daki durum ile Ukrayna’daki mevcut çatışma arasında kayda değer paralellikler olduğu belirtildi ve Batılı politika yapıcıların bu durumu nazarı dikkate almaları gerektiği kaydedildi. Raporda Kuzey Kosova’daki son krizin dünyaya “Ukrayna’daki acımasız savaşın bugün Avrupa istikrarına yönelik en büyük tehdit olabileceğini, ancak kesinlikle tek tehdit olmadığını” hatırlattığı dile getirildi…” (10.6.2023 El- Cezire, National Interest)
Bu olayların arkasında ne var? Uluslararası yetkililerin açıklamalarından da anlaşıldığı gibi bu olaylar, Balkanlarda infilak yaratabilecek ve Avrupa ülkelerini Ukrayna’daki savaşın yanı sıra ikinci bir savaşla meşgul edebilecek kadar tehlikeli midirler?
|
|
H.22 Zilkade 1444
|
| 11.06.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
Soru:
Her iki ülke için de önemli bir su kaynağı olan Helmend Barajı suyunun paylaşımı konusunda uzun süredir devam eden anlaşmazlık yüzünden Afganistan ile İran arasında gerilim yeniden tırmandı. 3 Haziran 2023 tarihinde Deutsche Welle sitesinin bildirdiğine göre, “Geçen hafta İran ile Taliban güçleri arasında sınırda yaşanan şiddetli çatışmalar sırasında askerlerden ölenler ve yaralananlar oldu. Taraflar arasında yeni bir gerilim dalgası yaşanıyor. Çatışmaların başlaması konusunda karşılıklı suçlamalar söz konusu. Kabil ile Tahran arasında çatışmalar, her iki ülke için de önemli bir su kaynağı olan Helmend veya Afganistan’daki adıyla “Hirmend” Nehri anlaşmazlığının tırmandığı bir sırada gerçekleşti…” 1 Haziran 2023 tarihinde El Cezire sitesinin Rus gazetesi Izvestia’dan aktardığına göre, “İran-Taliban hükümeti arasındaki ilişkiler, iki ülke arasındaki dini ve siyasi farklılıkların yanı sıra, Tahran’ın Afganistan’daki iç savaş sırasında Taliban Hareketi muhalifi Kuzey İttifakı’nı desteklemesi nedeniyle çeşitli gerilimlere sahne olmuştur. İran topraklarında Hamon Gölü’ne dökülen Helmend Nehri su kaynakları için girişilen çatışmayı da unutmamalıyız. 1973’te imzalanan anlaşmalara göre Afganistan, İran’a bu nehirden yılda 850 milyon metreküp su sağlamak zorunda. Taliban iktidara geldikten sonra mesele daha da karmaşık hale gelmiştir…” İki taraf arasındaki sorunların ve çatışmaların nedenleri nelerdir? Ve işler nereye gidiyor? Bu anlaşmazlığı kızıştıran veya çıkar sağlayan ya da sömürge projelerini gerçekleştirmek için anlaşmazlığı istismar eden büyük güçler var mı?
|
|
H.17 Zilkade 1444
|
| 06.06.2023 |
|
|
|
|
|
|
|
|
|
|
 |
|
 |
|
|
|
|
